‘Het kan toch moeilijk eerder zijn vertoond dat een vals gezongen lied zo tot tranen roert?’ Die vraag wierp Marije van Beek op in dagblad Trouw van 29 juni 2015. Met haar vraag verwees ze naar president Obama die bij de herdenkingsdienst van de vermoorde dominee Clementa Pinckney in Charleston het lied ‘Amazing Grace’ aanhief.

Het is een ontroerende scene, terug te zien op YouTube. Obama zet het lied in aan het eind van een indrukwekkende toespraak waarin het woord ‘grace’ een belangrijke rol speelt. Dan noemt hij de titel: ‘Amazing Grace’, wacht ruim 10 seconden en begint te zingen. De eerste noten roepen onmiddellijk het hele lied op, ook al zingt Obama vanaf de derde noot niet de hoofdmelodie, maar lijkt hij daarop te improviseren. Zingt hij vals? Misschien is zijn stem in het begin nog wat onvast en zoekt hij de juiste toon, maar dat is niet de kern van wat hij doet. Als een echte leadzanger zingt hij zijn variant van de melodie, erop vertrouwend dat de aanwezigen wel weten wat ze moeten doen.

Waarom heeft de zingende president Obama zoveel mensen ontroerd? In de pers werd gesproken van een historisch moment, te vergelijken met John Kennedy’s ‘Ich bin ein Berliner’ en Ronald Reagan’s ‘Tear Down This Wall’. Naar mijn idee heeft de impact enerzijds te maken met het lef van Obama. Door te zingen laat hij zich op zijn meest kwetsbaar zien, hij laat de hele wereld delen in de klank die hem eigen is, die hem kenmerkt, meer nog dan wanneer hij spreekt. Anderzijds laat hij door te zingen zien wat voor type leider hij is: een leadzanger, die alle aanwezigen aan het zingen krijgt, die weet te inspireren, die improviserend de wereld laat ervaren wat ‘amazing grace’ vermag. Zingend wordt die ‘grace’ ervaarbaar, even, voor een moment, ontstaat een nieuwe wereldorde.